Tüp Bebek Tedavisinde Sperm Nasıl Alınır?

Tüp bebek tedavisinde (IVF), döllenmenin gerçekleşebilmesi için yumurta ve spermin laboratuvar ortamında bir araya getirilmesi gerekir. Peki, bu süreçte sperm tam olarak nasıl elde edilir? Genellikle en yaygın ve ilk tercih edilen yöntem erkeğin mastürbasyon yoluyla semen örneği vermesidir. Ancak bazı sağlık sorunları veya psikolojik durumlar nedeniyle bu yöntemin mümkün olmadığı ya da yeterli olmadığı durumlar da mevcuttur. İşte bu noktada, testiküler cerrahi yöntemlerle veya iğne aspirasyonu gibi tekniklerle de sperm elde etmek mümkündür. Amaç en kaliteli ve yeterli sayıda spermi laboratuvar ortamına taşıyarak yumurtayla buluşturmaktır.

Tüp Bebek Tedavisinde Sperm Toplama Yöntemleri Nelerdir?

Tüp bebek tedavisinde sperm toplamanın birkaç farklı yolu vardır ve bu yöntemler kişinin sağlık durumuna, tıbbi geçmişine ve bazen de psikolojik rahatlık seviyesine göre seçilir. Temelde “bir tohumun verimli bir toprağa düşmesi” gibi düşünülebilir: sağlıklı bir döllenme süreci için kaliteli sperm toplanması önemlidir. Her yöntem aynı amaca hizmet etse de uygulama aşamasında farklı prosedürler ve ekipmanlar kullanılır.

• Mastürbasyon Yoluyla Toplama: Bu en sık kullanılan ve en pratik yöntemdir. Kliniklerde genellikle özel bir oda tahsis edilir ve erkek, steril bir kap içerisine ejakülasyon yapar. Rahat bir ortam sağlanması stres faktörünü azaltmaya yardımcı olur.
• Testiküler Sperm Ekstraksiyonu (TESE): Özellikle ejakülatta hiç sperm bulunmayan (azoospermi) veya menide çok düşük sperm sayısı olan kişilerde cerrahi yöntemler devreye girer. Burada testisten küçük bir doku örneği alınır ve mikroskop altında sperm aranır.
• İğne Aspirasyonu (TESA, PESA vb.): Bazı vakalarda testise veya epididimise ince bir iğneyle girilerek sıvı ve sperm hücreleri çekilir. Bu yöntemler özellikle kanalların tıkalı olması durumunda kullanılabilir.
• Evde Toplama: Mastürbasyon yöntemi ile evde örnek toplanması da tercih edilebilir. Ancak zamanlama çok kritiktir; örneğin semenin bir saat içinde laboratuvara ulaştırılması gerekir.
• Vibro-Ejakülasyon Tekniği: Elle ejakülasyonun mümkün olmadığı ya da zorlu olduğu durumlarda, özel vibratör aygıtlarla spermin dışarı çıkması sağlanabilir. Bu yöntem genellikle omurilik yaralanması gibi tıbbi durumlarda tercih edilir.

Tüp Bebek Tedavisinde Mastürbasyon ile Sperm Nasıl Toplanır?

Mastürbasyon yoluyla sperm toplama, tüp bebek tedavisinin belki de en bilinen ve en sık kullanılan yöntemidir. İşlem basit gibi görünse de her adımın dikkatlice uygulanması sonuçların başarısını doğrudan etkileyebilir. Tıpkı bir ressamın fırça darbelerinin her birine özen göstermesi gibi, bu süreçte de titiz bir yaklaşım benimsenir.

• Steril Kap Kullanımı: Klinik tarafından sağlanan steril ve toksik olmayan bir kap, örneğin kalitesini korumak için önemlidir. Evde toplama durumunda da aynı tip kaplar kullanılır.
• Temizlik ve Hijyen: Toplama öncesinde, ellerin ve genital bölgenin yıkanması, olası bakteri veya yabancı partikül bulaşmasını engeller.
• Abstinans Süresi: Genellikle 2-5 günlük cinsel perhiz önerilir. Bu spermin hem sayı hem de hareketlilik açısından en iyi seviyede olmasını amaçlar. Daha uzun perhizler bazen spermin hareketliliğinde azalmaya yol açabilirken, daha kısa perhizler de sayı bakımından istenen değeri düşürebilir.
• Ortama Uyum: Bazı kişiler klinik ortamda strese girebilir. Bu stres, spermin kalitesini olumsuz etkileyebilir. Kimi zaman evde toplama bu nedenle daha avantajlı bulunur; çünkü kişi kendini rahat hissettiği bir ortamda olduğunda semenin kalitesi daha yüksek olabilir.
• Zamanlama ve Teslim: Özellikle evde toplama yapıldığında, semenin 30 ila 60 dakika içinde kliniğe ulaştırılması önerilir. Daha uzun bekleme süreleri, spermlerin hareketliliğini düşürebilir.
• İlave Yöntemler veya Yardımcılar: Ticari kayganlaştırıcıların büyük kısmı sperme zarar verdiği için kullanılmamalıdır. Eğer tıbbi olarak onaylı sperm dostu bir kayganlaştırıcı yoksa, kuru yöntemle devam edilir.

Mastürbasyon yoluyla örnek toplarken yaşanan en büyük zorluklardan biri, psikolojik baskı olabilir. Bu baskıyı hafifletmek için kliniklerde, mümkün olduğunca rahat ve mahremiyet sağlayan odalar tasarlanmıştır. Böylece kişi, kendini aşırı gözlem altında hissetmeden, süreci doğal akışına bırakabilir.

Tüp Bebek Tedavisinde Testiküler Sperm Ekstraksiyonu (TESE) Nedir?

Testiküler Sperm Ekstraksiyonu (TESE), özellikle menide hiç sperm bulunamadığı durumlarda (azoospermi) başvurulan cerrahi bir yöntemdir. Tıpkı gömülü bir hazinenin özel bir kazı yöntemiyle ortaya çıkarılması gibi, TESE’de de testisin belirli bölgelerinden doku örnekleri alınarak mikroskop altında sperm aranır.

Kimlere Uygulanır?

• Obstrüktif Azoospermi: Sperm üretimi aslında vardır, ancak taşıma kanallarındaki tıkanıklık nedeniyle ejakülata ulaşamaz.
• Non-Obstrüktif Azoospermi: Sperm üretimi az veya yoktur. Bu durum hormonal, genetik veya yapısal sorunlardan kaynaklanabilir.

Nasıl Yapılır?

• Genellikle lokal veya genel anestezi altında yapılır.
• Testis üzerinde küçük bir kesik oluşturulur ve seminifer tübüller içeren doku örnekleri toplanır.
• Bu doku örnekleri laboratuvarda incelenir; canlı sperm hücreleri bulunursa hemen ayrıştırılır ve tüp bebek tedavisinde kullanılır.
• Mikro-TESE: Bu yöntem mikroskop altında testis dokusunun daha detaylı incelenmesini sağlar. Yüksek büyütme altında spermin en yoğun olduğu tübüller hedeflenir ve gereksiz doku kaybı minimize edilir.

Avantajlar ve Dezavantajlar:

• TESE, hiç spermi bulunmayan kişiler için kimi zaman tek seçenektir.
• Ameliyat sonrası ağrı, kanama veya enfeksiyon gibi riskler mevcuttur ancak uzman bir ekip tarafından uygulandığında bu riskler düşük seviyelerdedir.
• Bazı hastalarda cerrahi müdahaleye rağmen hiç canlı sperm bulunamayabilir.

TESE, kısaca doğal yollardan elde edilemeyen spermin, testis dokusundan alınmasıdır. Bazen birkaç sperm hücresi bile yumurtanın döllenmesi için yeterli olabilir. Bu nedenle TESE birçok çifte ebeveynlik hayallerini gerçekleştirme yolunda umut ışığı sunar.

Tüp Bebek Tedavisinde İğne Kullanımı Sperm Toplamada Nasıl Yardımcı Olur?

Testisin veya epididimin iğneyle delinerek sıvı ve içindeki olası sperm hücrelerinin aspire edilmesi, tüp bebekte oldukça popüler ve daha az invaziv kabul edilen bir yöntemdir. Bu yöntemler genellikle kanalların tıkalı olduğu veya doğal ejakülasyonla yeterli sperm elde edilemediği durumlarda uygulanır.

• PESA (Percutaneous Epididymal Sperm Aspiration): İğneyle epididime (testisin hemen üzerinde, spermin olgunlaştığı kısım) girilir ve burada biriken sıvı çekilir. Bu sıvıdaki spermler laboratuvarda ayrıştırılır. Obstrüktif azoospermi vakalarında sık tercih edilir.
• TESA (Testicular Sperm Aspiration): PESA ile sonuç alınamadığında veya epididimde yeterli sperm bulunamadığında, ince bir iğne doğrudan testise uygulanır. Sperm üretiminin olduğu dokudan sıvı çekilerek, içinde canlı sperm aranır.
• Konfor ve Anestezi: Çoğu vakada lokal anesteziyle gerçekleştirilen bu işlemler, büyük cerrahi girişimlere kıyasla daha konforlu ve hızlıdır.

Avantajları:

• Ameliyat izinin çok minimal olması veya hiç olmaması
• Hastanın çoğu zaman aynı gün taburcu olabilmesi
• Mikroskobik cerrahiye kıyasla daha az doku hasarı

Dezavantajları:

• Bazı durumlarda yeterli miktarda veya kalitede sperm bulunamayabilir.
• Tekrarlanması gerekebilir; ilk aspirasyonda yeterli sonuç alınamazsa daha derin dokular hedeflenir.

Tüp Bebek Tedavisinde Sperm Toplamadan Önce Neden Perhiz Önemlidir?

Sperm toplama öncesinde belli bir süre cinsel ilişkiden veya mastürbasyondan uzak durmak (perhiz), tıbbi literatürde uzun süredir kabul gören bir uygulamadır. Bu yaklaşım temelde “birikmiş” spermin daha yüksek sayıya ve kalitede olmasına olan inanca dayanır. Ancak güncel araştırmalar, bu konuda farklı görüşler de ortaya koymuştur.

Klasik Yaklaşım:

• 2 ila 5 günlük cinsel perhiz, spermin hem sayısını hem de hareketliliğini en iyi düzeyde tutar.
• WHO (Dünya Sağlık Örgütü) bu süreyi genellikle 2-7 gün arası olarak belirtir.

Yeni Bulgular:

• Bazı çalışmalar bir günden az perhizin daha yüksek hareketlilik ve daha az DNA hasarıyla sonuçlanabileceğini iddia eder.
• Kısa perhiz, taze ve daha enerjik sperm hücrelerinin toplandığına dair görüşler vardır.

Kişisel Farklılıklar:

• Her erkeğin metabolizması ve sperm yenilenme hızı farklıdır.
• Klinik ekip, kişinin yaşına, hormon değerlerine ve önceki test sonuçlarına bakarak en ideal perhiz süresini belirleyebilir.

Neticede, “perhiz süresi” başlığı tek tip bir kuraldan ziyade bireysel faktörlere göre uyarlanır. Bu tıpkı farklı topraklarda yetişen bitkilerin suya ve güneşe verdiği tepkinin değişebilmesine benzer. Kimi zaman üç günlük perhiz idealken, bazı vakalarda bir günlük veya dört günlük perhiz daha iyi sonuç verebilir. Önemli olan laboratuvar ortamında en yüksek kalitede spermin sağlanabilmesidir.

Tüp Bebek Tedavisinde Klinikte Sperm Toplamanın En İyi Uygulamaları Nelerdir?

Klinikte örnek verme, birçok çift için stresli olabilir. Fakat klinik ortamın temel avantajı, tam donanımlı laboratuvar ve sağlık personelinin hemen yanı başında olmasıdır. Burada “dakikaların” önemi büyüktür; zira spermin canlılığı, çabuk ve doğru işlemle korunur.

• Özel Tasarlanmış Odalar: Pek çok tüp bebek merkezi, hasta mahremiyetini göz önünde bulundurarak ses yalıtımlı ve rahat donanımlı odalar sunar. Böylece stres seviyesinin düşürülmesi hedeflenir.
• Steril Koşullar: Mastürbasyon kapları ve ortamdaki her malzeme tek kullanımlıktır. Bu örneğin kalitesini düşürebilecek bakteri veya yabancı maddelerin önüne geçer.
• Teknik Destek: Gerekli durumlarda sağlık personeli, evde toplama gibi alternatif yöntemler hakkında bilgi verir.
• Zaman Yönetimi: Klinikte örnek verildiğinde, semen doğrudan laboratuvara iletilir. Böylece örneğin bozulma veya hareketliliğinin azalması riski minimuma iner.
• Doğru Etiketleme: Klinik ortamda karışıklığı önlemek adına etikete hastanın adı, soyadı, tarih ve saat gibi bilgiler detaylıca işlenir. Laboratuvar, bu etiketlemeye büyük özen gösterir.

Tüp Bebek Tedavisinde Sperm Evde Güvenli Bir Şekilde Nasıl Toplanır?

Evde sperm toplamak, özellikle klinik ortamında stres yaşayan erkekler için cazip bir seçenektir. Tıpkı tanıdık bir mutfakta yemek yapmanın rahatlığı gibi, ev ortamında örnek vermek bazen daha konforlu ve daha doğal hissettirebilir. Ancak bu yöntemin de dikkat edilmesi gereken bazı önemli kuralları vardır.

• Steril Kap Kullanımı: Klinik tarafından sağlanan, özel olarak üretilmiş bir kap tercih edilmelidir. Evdeki rastgele bir kaba örnek bırakmak, spermin kalitesini olumsuz etkileyebilecek kimyasal kalıntıların bulaşma riskini doğurur.
• Zamanlama: Evde toplanan semen örneğinin en geç 1-2 saat içinde laboratuvara ulaştırılması gerekir. Bu süre ne kadar kısalırsa, spermin hareketliliği o kadar korunur.
• Taşıma Koşulları: Kap vücut ısısına yakın bir sıcaklıkta taşınmalıdır. Örneğin iç cepte tutmak, büyük ısı farklarının önüne geçer.
• Perhiz Süresi: Laboratuvarın önerdiği perhiz süresine uyulmalıdır. Fazla veya eksik perhiz, örneğin kalitesini etkileyebilir.
• Hijyen ve Etiketleme: Toplama öncesi eller ve genital bölge temiz olmalıdır. Kap üzerine mutlaka isim ve toplama saati yazılmalı, karışıklıkların önlenmesi için gereken tüm bilgiler eklenmelidir.

Tüp Bebek Tedavisinde Sperm Toplarken Yapılan Yaygın Hatalar Nelerdir?

Her tıbbi süreçte olduğu gibi, tüp bebek tedavisinde de gözden kaçan detaylar büyük resimde istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Sperm toplama aşamasında yapılan küçük hatalar, döllenme oranını düşürebilir veya laboratuvar analizini yanıltabilir. Bu hataları bilmek, onları önlemenin ilk adımıdır.

• Yanlış Kap Kullanımı: Evde reçel, plastik su şişesi veya benzeri kaplara semen toplamak, bakteriyel kontaminasyon riski yaratır. Steril kap kullanmamak, spermin yaşamını sürdürebileceği uygun ortamı bozabilir.
• Kayganlaştırıcı Kullanımı: Ticari kayganlaştırıcılar, içerdikleri kimyasallar nedeniyle spermin hareket kabiliyetini zayıflatabilir. Eğer gerçekten gerekli ise, tıbbi olarak onaylı ve sperme zarar vermeyen kayganlaştırıcılar tercih edilmelidir.
• Tam Örnek Toplayamama: Ejakülasyon sırasında penisin hareketi kesilmeden önce kabı doğru konumlandırmak gerekir. Özellikle ilk aşamada gelen semen, en yoğun sperm içeren bölüm olabilir. Kaçırılması analiz sonuçlarını doğrudan etkiler.
• Uygun Olmayan Sürelerde Perhiz: Çok uzun veya çok kısa perhiz, spermin kalitesini olumsuz etkileyebilir. Laboratuvarın önerdiği süreye riayet edilmemesi, örneğin sayısını veya hareketliliğini düşürebilir.
• Zamanlamada Gecikme: Toplanan örneğin uzun süre bekletilmesi veya yüksek/ düşük sıcaklıkta muhafaza edilmesi, spermin canlılığını azaltır.

Tüp Bebek Tedavisinde Sperm Toplamak İçin Sabah Saatleri Neden En Uygun Zamandır?

Sabah saatlerinde vücudun dinç olması ve hormon seviyelerinin zirveye yakın seyretmesi, pek çok biyolojik süreçte olduğu gibi sperm kalitesini de olumlu etkileyebilir. Tıpkı sabah çiğinin toprağa taze bir serinlik ve nem katması gibi, sabah vücudun genel işleyişi de daha “taze” olur.

• Hormon Seviyeleri: Testosteron gibi hormonlar, sabahları genellikle daha yüksek değerlerde seyreder. Bu sperm yapımının ve kalitesinin de ideal seviyede olabileceği anlamına gelebilir.
• Yorgunluk Etkisi: Günün ilerleyen saatlerinde vücut yorulur, stres hormonları artar. Bu durum sperm hareketliliği ve sayısı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.
• Araştırma Bulguları: Bazı bilimsel çalışmalar sabah erken saatlerde toplanan semen örneklerinin daha yüksek konsantrasyon ve daha iyi motilite gösterdiğini öne sürmüştür.
• Rutin Kolaylığı: Sabah ilk iş olarak kliniğe giderek örnek vermek, hem gün içindeki programı aksatmamak hem de zihinsel olarak daha az gergin hissetmek anlamına gelebilir.

Tüp Bebek Tedavisinde Sperm Örneklerinin Etiketlenmesi ve Saklanması Hakkında Ne Bilmelisiniz?

Tüp bebek sürecinde, hangi örneğin kime ait olduğunu kesin olarak bilmek hayati önem taşır. Tıpkı bir laboratuvar deneyinde farklı kimyasalların karıştırılması gerektiğinde etiketin belirleyici olması gibi, tüp bebekte de her örnek titizlikle tanımlanır.

Doğru Etiketleme:

• İsim ve soyisim,
• Doğum tarihi,
• Toplama tarihi ve saati,
• Gerekirse hasta numarası veya özel bir barkod.
• Bu bilgiler kap üzerine okunaklı bir şekilde yazılır veya yapıştırılır.

Laboratuvar Kayıt Sistemi:

• Kliniklerde, örnekler barkod sistemiyle takip edilir. Barkodlar, dijital veri tabanına bağlanır ve herhangi bir karışıklık riskini minimuma indirir.

Saklama Koşulları:

• Taze örnekler, analiz öncesi genellikle oda sıcaklığında veya vücut ısısına yakın bir sıcaklıkta tutulur. Çok soğuk veya çok sıcak ortamlar, spermin hareketliliğine zarar verebilir.
• Eğer örnek dondurulacaksa, özel kriyoprezervasyon yöntemleri ve sıvı nitrojen tankları kullanılır. Bu işlem, ileri tarihte yapılacak tüp bebek denemeleri veya yedek örnek gerekliliği için önemlidir.

Yanlış Saklama ve Sonuçları:

• Uygun şartlar sağlanmadığında, spermler hızlıca ölebilir veya yapısal hasar görebilir.
• Etiketin silinmesi, yırtılması veya barkodun okunmaz hale gelmesi, daha sonra örnek sahibinin belirlenememesine yol açabilir.

Etiketleme ve saklama süreçlerinin her aşamasında büyük bir özen gerekir. Çünkü burada yaşanacak ufak bir ihmal, doğrudan hasta haklarını ve tedavinin sonucunu etkiler. Tıbbi etik ve yasal düzenlemeler de bu konuda oldukça katıdır. Sonuçta, embriyo oluşturulacak hücrelerin karışmaması ve kişiye özel olarak saklanması, tüp bebek tedavisinin temel taşlarından biridir.

Tüp Bebek Tedavisinde Sperm Toplama Zamanlaması Yumurta Toplama ile Nasıl Uyum Sağlar?

Tüp bebek tedavisinde, yumurtanın ve spermin aynı zaman diliminde hazır bulunması esastır. Bir orkestrada enstrümanların doğru anda çalınması gibi, laboratuvarda da döllenme için yumurtanın olgun olduğu ana spermin hazır olması gerekir.

Aynı Gün Toplama:

• Genellikle yumurta toplama gününde erkek de sperm örneği verir. Böylece en “taze” sperm, henüz yeni toplanmış olan yumurtalarla aynı saatler içinde döllenmeye alınır.

TESE veya TESA Yapılması Durumu:

• Eğer testiküler cerrahi yöntem kullanılacaksa, bazen işlem yumurta toplama gününden bir gün önce gerçekleştirilir. Çünkü cerrahi işlemden elde edilen spermin laboratuvar işlemleri (ayıklama, yıkama vb.) zaman alabilir.

Evde Toplama:

• Evde toplama söz konusu ise, yumurta toplama saatine yakın bir zaman diliminde örnek hazırlanır ve mümkün olan en kısa sürede kliniğe getirilir.

Planlamanın Önemi:

• Yumurtlama iğnesinin (hCG veya GnRH analogları) uygulanmasıyla yumurtalar belli bir olgunluğa ulaşır.
• Yumurta toplama genelde bu iğneden yaklaşık 34-36 saat sonra yapılır.
• Erkek, bu saatlere göre spermini hazır etmek için perhiz süresi ve toplama saatini ayarlar.

Gecikme veya Fazladan Bekleme:

• Eğer spermin laboratuvara ulaşması gecikirse, yumurtalar çok beklemek zorunda kalabilir ve döllenme başarısı düşebilir.
• Tersine, çok erken verilen bir örnek de uzun süre laboratuvarda beklediğinde canlılık kaybı yaşanabilir.

Bu ritmik uyum, tüp bebek tedavisinin “kalbi” sayılabilir. Hem kadının hem de erkeğin biyolojik süreçlerinin aynı zaman aralığında kesişmesi, embriyo gelişimi ve gebelik şansının artmasında büyük rol oynar.

Tüp Bebek Tedavisinde Yüksek Kaliteli Sperm Toplama İçin İpuçları Nelerdir?

Kaliteli spermin elde edilmesi, tüp bebek tedavisinin başarısı için kritik öneme sahiptir. Bazen ufak tefek yaşam tarzı değişiklikleri, alınan örneğin kalitesini hatırı sayılır ölçüde yükseltebilir. Tıpkı bir bahçıvanın toprağını zenginleştirip çiçeklerin daha sağlıklı açmasını sağlaması gibi, sperm kalitesi de çeşitli dış faktörlere dikkat edilerek desteklenebilir.

• Sağlıklı Beslenme:

Bol sebze ve meyve tüketmek, antioksidan alımını artırarak spermin korunmasına yardımcı olabilir.

Protein kalitesi yüksek, kırmızı eti dengeli tüketen bir diyet önemlidir. Balık, özellikle omega-3 yağ asitleri açısından zengindir ve sperm gelişimi için faydalı görülür.

• Sigara ve Alkolü Sınırlandırma:

Sigara, spermin DNA’sına zarar verebilecek toksik maddeler içerir.

Aşırı alkol tüketimi de hormon dengesini ve spermin hareket kabiliyetini olumsuz yönde etkileyebilir.

• Düzenli Egzersiz:

Orta şiddette kardiyo ve hafif ağırlık antrenmanları, kan dolaşımını artırır ve testislerin daha sağlıklı çalışmasını destekler.

Aşırı antrenman ve steroid kullanımı ise testosteron dengesini bozarak sperm üretimini baskılayabilir.

• Stresten Uzak Durma:

Yüksek stres seviyesi, vücutta kortizol gibi hormonların artmasına neden olur. Bu da üreme hormonlarını olumsuz etkileyebilir. Yoga, meditasyon veya düzenli yürüyüş gibi rahatlatıcı aktiviteler faydalı olabilir.

• Isı Kontrolü:

Sıcak banyolar, sauna veya çok dar kıyafetler, testis ısısını artırarak sperm üretimini sekteye uğratabilir.

Bu nedenle özellikle örnek toplamadan birkaç gün önce testisleri gereğinden fazla ısıya maruz bırakmamak önemlidir.

• Antioksidan Takviyeleri:

Vitamin C, E ve çinko gibi antioksidanlar, serbest radikallerin sperme verdiği zararı azaltabilir.

Ancak her ek takviye mutlaka bir uzmana danışarak kullanılmalıdır.

Dr. Melih Aygün

Türkiye Sağlık Bakanlığı’ndan sertifikalı infertilite uzmanı. 1997’den beri kadın hastalıkları ve doğum uzmanı. Özel tıpta yirmi yılı aşkın infertilite deneyimine sahip, tecrübeli infertilite uzmanı. 5 yıllık uluslararası iş deneyimi. Son 8 yılda yaklaşık 13.000’den fazla yumurta toplama işlemi gerçekleştirdi. İletişim ve problem çözme konusunda güçlü becerilere sahip, kendi kendini yöneten bir profesyonel. Fikir birliği oluşturma ve ekip çalışmasını teşvik etme konusunda iyi kişilerarası becerileri sahip.